در صنعت تاسیسات ساختمانی تجهیزات گوناگونی جهت تأمین گرمایش و آبگرم مصرفی منازل و صنایع، طراحی و تولید شده است که هر روزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، تجهیزات جدیدی وارد بازار ایران می شود.
از پرکاربردترین این تجهیزات می توان به مبدل حرارتی صفحه ای که کاربرد های متنوع با مزایا و معایب خاص خودش را دارد و منبع دوجداره موتورخانه که از زمان افزایش استفاده از موتورخانه ها، مقرون به صرفه ترین جهت تولید آبگرم مصرفی بوده است و پس از آن منبع کویل دار که با راندمان بالاتری نسبت به منبع دوجداره از محبوبیت زیادی در بازار ایران برخوردار می باشد اشاره نمود.
در مقاله مقایسه منبع کویل دار و منبع دو جداره به تفصیل به بررسی مزایا و معایب این دو نوع از منابع پرداخته ایم، در این مقاله به این سوال که مبدل حرارتی جایگزین منبع دوجداره می تواند باشد؟ جایگزین مناسبی است؟ مبدل صفحه ای بهتر است یا منبع دوجداره ؟ می پردازیم.
برای پاسخ به این سوالات ابتدا باید ساختار و نحوه ی عملکرد مبدل حرارتی صفحه ای و منبع دو جداره را بررسی نماییم.
عملکرد منبع دو جداره
در سیستم ساختمان هایی که موتورخانه دارند به منظور تهیه و نگهداری آبگرم بهداشتی و مصرفی ساختمان از منبع دو جداره استفاده می شود که همانطور که از اسم آن مشخص است از دو جدار داخلی و خارجی که در جدار داخلی آب مصرفی شهر و در جدار خارجی آبگرمی در جریان است که با انتقال حرارت خود به آب مصرفی موجود در جدار داخلی، آبگرم مصرفی بهداشتی تولید و نگهداری می شود.
عملکرد منبع دو جداره آبگرم شبیه به یک آبگرمکن غیر مستقیم می باشد که آبگرم مصرفی بهداشتی هیچگونه تماسی با منبع گرمایی ندارد.
در صورت نصب صحیح منبع دوجداره، در محل عبور آبگرم دیگ از منبع دوجداره، افت فشار پایینی ایجاد می شود و شما را از نصب پمپ سیرکولاتور در مسیر آب دیگ بی نیاز می کند.
عملکرد مبدل حرارتی صفحه ای
مبدل حرارتی صفحه ای از صفحاتی نازک و مستطیلی از جنس استنلس استیل با شیار یا موج های هماهنگ می باشد که این صفحات توسط واشرهای پلیمری از هم جدا می شوند و این مجموعه داخل یک قاب فولادی قرار می گیرد و از راندمانی بالای 98% برخوردار هستند و گرما را در سطح گسترده ای انتقال می دهد.
مبدل حرارتی صفحه ای می تواند در چیلر، اواپراتور صفحه ای یا کندانسور صفحه ای، تجهیزات استخری، موتورخانه، پکیج، اویل کولر، ایر درایر، ایر کولر، فشارشکن و صنایع غذایی و لبنی کاربرد داشته باشد که از جمله کاربری های رایج مبدل صفحه ای موتورخانه در ساختمان ها جهت تولید آبگرم مصرفی جایگزین منبع دوجداره موتورخانه می باشد.
عملکرد مبدل حرارتی صفحه ای به این صورت است که بدون تماس مستقیم دو سیال سرد و گرم با یکدیگر توسط صفحات، تبادل حرارت صورت می گیرد.
معایب مبدل حرارتی صفحه ای نسبت به منبع دوجداره
همانگونه که استفاده از مبدل حرارتی صفحه ای جایگزین منبع دوجداره مزایای قابل توجه خود را دارد و نمی توان معایب مبدل ها نسبت به منبع دو جداره را نادیده گرفت.
در مبدل حرارتی صفحه ای فاصله صفحه های استیل بسیار کم بوده که موجب ایجاد رسوب و به طبع کاهش بازدهی و نیاز به اسید واش می شود که عملیاتی پرهزینه می باشد.
در زمان عملیات اسید واش مبدل حرارتی صفحه ای امکان خروج کلیه رسوبات نمی باشد و ممکن است بعداً به مسیر لوله کشی و شیرآلات بهداشتی منتقل شود.
جهت سیرکولاسیون و انتقال آب باید یک پمپ سیرکولاتور موتورخانه بی وقفه در مسیر آب داغ شوفاژ فعال باشد.
مبدل های حرارتی صفحه ای به یک رسوب گیر مغناطیسی نیاز.
در بعضی از موارد و برندها قیمت مبدل حرارتی صفحه ای از ساخت یک منبع دوجداره و منبع کویل دار بیشتر خواهد شد.
مبدل حرارتی صفحه ای نمی تواند آب گرم ذخیره کند و هیچ فضایی جهت ذخیره سازی تعبیه نشده است.
هزینه تامین قطعات و لوله کشی جایگزینی مبدل حرارتی صفحه ای با منبع دوجداره موتورخانه بسیار بالا می باشد.
منبع: