نکاتی جالب درباره چاقی

انسان‌های دارای اضافه وزن یا چاق همیشه در معرض خطرات ابتلا به بسیاری از بیماری‌های زمینه‌ای هستند. از دست دادن مقدار محدودی از این وزن اضافی می‌تواند کمک بسیاری به کاهش خطرات احتمالی کند. 

استراتژی کاهش وزن بی‌شماری مانند کرم‌های موضعی لاغری، شکم‌بند و مکمل‌های لاغری در دسترس است که بسیاری از آن‌ها بی‌اثر و کوتاه‌مدت هستند. این اتفاق جزء با تغییراتی در شیوه‌ی زندگی میسر نخواهد شد. داشتن یک سبک زندگی سالم به صورت رعایت رژیم غذایی مناسب، تحرک و فعالیت بدنی از ساده‌ترین راه‌های مقابله با چاقی است، اما همیشه به راحتی نمی‌توان مشکل چاقی را حل کرد و فرد در آخرین مرحله مجبور به جراحی خواهد شد.


شاخص توده بدن توسط متخصصان و مراقبان سلامت به منظور ارزیابی وضعیت اضافه وزن فرد با کمک دو فاکتور اصلی قد و وزن محاسبه می‌شود. بدین صورت که وزن بر حسب کیلوگرم را بر مجذور قد بر حسب متر تقسیم نموده و عدد حاصل را با توجه به جدول BMI تعریف شده توسط سازمان بهداشت جهانی می‌سنجند. طبقه‌بندی شاخص توده بدن و گروه‌های چاقی بدین صورت است:


وزن ایده‌ آل و طبیعی دارای BMI kg / m2 24.9 – 18.5
اضافه وزن دارای BMI kg / m2 29.9 – 25
چاقی درجه یک دارای BMI kg / m2 34.9 – 30
چاقی درجه دو دارای BMI kg / m2 39.9 – 35
چاقی درجه سوم دارای BMI kg / m2 > 40

علل چاقی و اضافه وزن:
1.ژنتیک:ژنتیک یکی از عوامل اصلی چاقی است. والدین چاق با احتمال بیشتری نسبت به سایرین، فرزندان چاق خواهند داشت. البته نمی‌توان همه‌ی تقصیرها را به گردن ژن‌های بیچاره انداخت. علامت‌ها و نشانه‌هایی که به سمت ژن‌ها فرستاده می‌شود، تأثیر مهمی بر ژن‌ها دارند. برای مثال در جوامع غیر‌صنعتی و توسعه‌نیافته، استفاده از رژِیم غذایی غربی، از عوامل اصلی چاقی است. بسیار خب، در این مثال ژن‌ها تغییری نمی‌کنند، اما محیط و عوامل بیرونی، ژن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند. در حقیقت ژن تحت تأثیر محیط است. فراموش نکنید که عوامل و متغیرهای متعددی، دست در دست هم می‌دهند و بر موجودی پیچیده به نام انسان اثر می‌گذارند.
2.اعتیاد به غذا:فست‌فودها و غذاهای فرآوری‌شده، شما را به خود وابسته می‌کنند. شاید کمی عجیب به نظر برسد؛ اما این مواد غذایی، درست مانند الکل و نیکوتین و سایر مواد اعتیادآور عمل می‌کنند و باعث می‌شوند بدن به خوردن آنها وابسته شود. کم‌کم و به تدریج آنها را از برنامه‌ی غذایی خود بیرون کنید و همیشه به یاد داشته باشید که این بدجنس‌های خوشبو و خوش‌طعم با اندام و سلامت شما چه می‌کنند.
3-انسولین: انسولین یکی از هورمون‌هایی است که تأثیرات مختلفی در متابولیسم و دیگر اعمال بدن می‌گذارد. انسولین با اثر به سلول‌های کبد باعث می‌شود این سلول‌ها با گرفتن قند از خون و ذخیره‌ی آن به صورت گلیکوژن، قند خون را کاهش دهند و با تجمع گلیکوژن در سلول‌های ماهیچه‌ای به عنوان یک منبع سوخت، انرژی را افزایش دهد. همچنین با اثر به بافت‌های چربی، استفاده از چربی به عنوان منبع سوخت را متوقف می‌کند. در صورت نبود یا کمبود انسولین در خون، بدن از چربی به عنوان منبع سوخت استفاده می‌کند. انسولین به عنوان مرکز کنترل متابولیسم بدن عمل می‌کند. پس متعادل نگه داشتن سطح انسولین خون بسیار مهم است. برای مثال مصرف کربوهیدرات‌ها موجب افزایش انسولین و برهم زدن تعادل آن در خون می‌شود و منجر به از دست رفتن کالری و کاهش وزن بی‌مورد در بدن می‌گردد. با کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها می‌توان به صورت منطقی، کاهش وزن پیدا کرد و همراه با سلامتی، زندگی لذت‌بخشی را تجربه کرد.
4-مصرف دارو: گاهی اوقات مصرف برخی از داروها موجب چاقی می‌شود. مثلا داروهای مصرفی برای درمان بیماری‌هایی نظیر دیابت، داروهای ضد روان‌پریشی و ضد‌افسردگی از عوامل چاقی محسوب می‌شوند. به زبان خودمانی این داروها به مغز آدرس اشتباهی می‌دهند و به شکل انتخابی و غیراصولی باعث ذخیره شدن چربی در بدن می‌شوند.
5-لپتین:هورمون دیگری که در چاقی نقش مهمی ایفا می‌کند، لپتین است. این هورمون به وسیله‌ی سلول‌های چربی تولید می‌شود و به غده‌ی هیپوتالاموس فرمان سیری می‌دهد. افراد چاق چربی و لپتین فراوانی دارند. مشکل اینجاست که لپتین در بدن آنها به درستی عمل نمی‌کند و مغز نسبت به آن مقاوم است. به این حالت «مقاومت لپتینی» گفته می‌شود و دانشمندان آن را از عوامل چاقیمی‌دانند.
6-قند: قند بدترین عضو رژیم غذایی دنیای کنونی ماست. لقب سم سفید به درستی انتخاب شده است و این سفید مضر کاملا شایسته‌ی آن است. مصرف نادرست قند باعث تغییر در وضعیت هورمون‌ها و بیوشیمی بدن می‌شود و افزایش وزن ایجاد می‌کند. گلوکز و فروکتوز از انواع قندها هستند. در تمام مواد غذایی گلوکز وجود دارد. مثلا در نشاسته‌ها و سایر مواد غذایی که مصرف می‌کنیم. اما درصد قابل توجهی از فروکتوز بدن ما به وسیله‌ی قند و شکر اضافی به‌دست می‌آید. مصرف بیش از اندازه‌ی فروکتوز باعث مقاومت انسولینی می‌شود و سطح انسولین را در خون بالا می‌برد و مقاومت لپتینی ایجاد می‌کند. همه اینها موجبات چاقی را فراهم می‌کنند.

خطرات چاقی و اضافه وزن:

بیشترین مشکلات که افراد دارای اضافه وزن و چاق را آزار می‌دهد شامل:

• احساس خستگی مداوم و بی‌انرژی؛
• تجربه مشکلات تنفس (تنگی نفس در هنگام حرکت یا بالا رفتن از پله)؛
• تعریق فراوان نسبت به دیگران؛
• سوزش پوست؛
• اختلال خواب؛
• خروپف هنگام خواب؛
• درد مفاصل.
  فواید کاهش وزن اضافی:

بسیاری از مردم با رسیدن به وزن ایده‌آل با افزایش اعتماد به نفس، احساس بهتری از زندگی می‌کنند و انرژی بیشتری برای ادامه زندگی به دست می‌آورند. خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها با کاهش وزن رفع خواهد شد. در صورت ابتلا به بیماری زمینه‌ای روند درمانی فرد بهتر خواهد شد و حتی ممکن است دوز یا تعداد داروهای مصرفی کاهش یابد. با افزایش امید به زندگی و کاهش ابتلا به بیماری‌های مرتبط با چاقی احتمال مرگ در سنین پایین‌تر کم می‌شود.در صورت ابتلا به چاقی یا اضافه وزن با کنترل وضعیت سلامت خود می‌توانید ابتلا به بیماری‌های مرتبط با چاقی را بررسی کنید. آزمایش‌ها مورد نیاز برای تشخیص شامل آزمایش کنترلی قند، سطح کلسترول و تری گلیسرید خون، هورمون‌های تیروئید، کبد و چک فشار‌خون است. برای سلامت روان می‌توانید نشانه‌ها و علایم خود را با یک روانشناس یا روانپزشک در میان بگذارید.

     منبع:چاقی