شقاق مقعدی یک شکاف یا ترک باریک در پوست دیواره ی مقعد و مخاط اطراف آن است که در نیمه ی تحتانی مقعد رخ می دهد. از آنجایی که در این قسمت تمرکز گیرنده های عصبی بسیار بالاست در صورت بروز هر نوع از هم گسیختگی بافتی و آسیب می تواند درد بسیار زیادی به وجود بیاید که گاهی خارج از تحمل فرد است.
این عارضه در بیشتر مواقع با درد و خونریزی همراه است و به همین علت بیماران آن را با بیماری بواسیر اشتباه می گیرند در حالی که علائم و علت ایجاد این بیماری با بیماری بواسیر کاملا متفاوت است.
در این مقاله با ما همراه باشید تا این بیماری را بهتر و بیشتر بشناسید.
دلایل ایجاد شقاق یا فیشر مقعدی
دلایل زیادی در ایجاد شقاق مقعدی دخیل هستند و وجه اشتراک تمامی آنها ایجاد ضربه و فشار بیش از اندازه در ناحیه ی مقعد است.یبوست یکی از مهم ترین دلایل ایجاد این عارضه است.خروج مدفوع سخت و سفت می تواند دیواره ها و پوست ناحیه ی مقعد را به هنگام اجابت مزاج به شدت خراش دهد و دچار آسیب های متعددی کند.
در یک نگاه کلی انواع بیماری های مقعدی از جمله فیشر ارتباط معناداری با نوع تغذیه و سبک زندگی افراد دارند و از آن تبعیت می کنند.
از مهم ترین دلایل ایجاد فیشر مقعدی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یبوست
- اسهال مزمن
- عادت به تمیز کردن مقعد با دستمال زبر و خشن
- رابطه ی جنسی مقعدی
- تنگی بیش از حد عضلات دریچه ی مقعد
- سرطان راست روده
- کرون روده
- بارداری
- زایمان سخت
- خاراندن بیش از حد مقعد در مواقع ابتلا به انگل ها و بیماری های پوستی
علائم شقاق یا فیشر مقعدی چیست؟
شقاق مقعدی نشانه های بارز و مشخصی دارد و به راحتی می توان به وجود آن پی برد. فقط ذکر یک نکته ی اساسی در این میان مهم و ضروری به نظر می رسد و آن این است که برخی از علائم و نشانه های این بیماری مانند خونریزی با علائم و نشانه های برخی بیماری های گوارشی خطرناک از جمله سرطان روده مشابه است از این رو در صورت مشاهده ی هر گونه علامتی مشابه با علائم زیر بهتر است که برای بررسی دقیق تر به پزشک متخصص شقاق مراجعه کنید.
از مهم ترین علائم شقاق مقعدی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس درد در ناحیه ی مقعد به صورت متناوب و مستمر
- شروع درد که به هنگام دفع مدفوع آغاز می شود و پس از آن افزایش می یابد.
- خونریزی از ناحیه ی مقعد
- وجود یک زائده ی کوچک یا نشانه بر روی پوست اطراف مقعد
- سوزش و خارش ناحیه ی مقعد
- وجود ترک یا شکاف قابل مشاهده در اطراف ناحیه ی مقعد
- سرخی مقعد
- خروج ترشحات چرک آلود از ناحیه ی ترک
- تب که ناشی از عفونت است.
- تورم و التهاب در ناحیه ی مقعد
معاینه و تشخیص بیماری شقاق مقعدی
می دانیم معاینه ی مقعد برای هیچ کسی خوشایند نیست ولی شما باید به این نکته توجه داشته باشید که هر چه درمان بیماری خود را سریع تر آغاز نمایید پروسه ی زمانی کوتاه تری برای درمان آن نیاز است و با عوارض کمتری روبرو خواهید شد.
پزشک امین شماست و حافظ اسرار شما پس به او اعتماد کنید. برای معاینه و تشخیص به آرامی دراز می کشید و دکتر متخصص شقاق شما را به طور کامل به وسیله ی نور و دستکش معاینه می کند و درباره ی سوابق بیماری های قبلی تان و موارد دیگر سوالاتی از شما می نماید. همکاری شما با پزشک و دادن پاسخ های صادقانه به این سوالات می تواند کمک شایانی در تشخیص اینکه شما به کدام یک از انواع شقاق دچار شده اید باشد.
در برخی موارد خاص اگر پزشک با انجام معاینات ظاهری به قطعیت لازم درباره ی بیماری نرسید با توجه به نشانه ها و شرایط موجود از یکی از موارد زیر برای بررسی و تشخیص دقیق تر کمک می گیرد.
- آنوسکوپی مقعد که به وسیله ی لوله ای باریک و کوتاه تمامی نقاط مقعد و راست روده را بررسی می نمایند.
- سیگموئیدوسکوپی که به وسیله ی لوله ای باریک تمامی قسمت های انتهایی روده ی بزرگ را بررسی می کنند.
- کولونوسکوپی که به وسیله ی روده ای باریک و انعطاف پذیر تمامی قسمت های روده ی بزرگ را بررسی می نمایند.
- بیوپسی مقعد که قسمتی کوچک از بافت ناحیه ی مقعدی به منظور بررسی های آزمایشگاهی برداشته می شود.
در نهایت با بررسی دقیق نتایج حاصل از انجام معاینات بالینی پزشک به وجود فیشر یا شقاق مقعدی و نوع آن پی می برد و درمان مناسب را آغاز می نماید.
منبع: